Frábær allegoría og mögnuð stríðsárabók (Bókablogg IV)

Það er með nokkru hiki að ég held áfram að blogga um bækur. Rétt eftir að ég skrifaði frekar lofsamlega um Falska nótu Ragnars Jónassonar í vikunni sátu þau í sjónvarpinu Kolla og Páll Baldvin og rökkuðu sömu bók niður af slíkum ofsa að  annað eins hefur líklega ekki sést síðan Arnaldur gaf út sína fyrstu bók. Að vísu ekki leiðum að líkjast fyrir sakamálahöfund og vonandi að hinn ungi höfundur láti ekki slá sig útaf laginu. Sjálfur sá ég ekki Kiljuþáttinn fyrr en daginn eftir og var því fráleitt að skrifast á við þáttakorn þetta.

Ungir rithöfundar eru vitaskuld það mikilvægasta og þessvegna er rétt að fagna því hvað við eigum þar marga efnilega. Einn þessara er Óttar Norðfjörð sem sýndi góða byrjunartakta í Hníf Abrahams án þess að þar væri nein snilld á ferðinni. Nú sendir Óttar frá sér bókina Paradísarborg sem er snilldarleg allegóría um íslenskt samfélag og íslenska hrunið en um leið svo margt annað.

Bókarhöfundur spilar hér á svipaðar nótur og þeir meistararnir Brecht í Brennuvörgunum  og Ionesco í Nashyrningunum. Ég fæ mig ekki til að segja of mikið frá söguþræðinum, það er ljótt gagnvart þeim sem eiga eftir að lesa en lýsingar á kassalaga stjórnmálamönnum með hrokafulla sérfræðinga sér við hlið að réttlæta hrun og eyðileggingu hitta í mark. Sefjunin, lygin, örvæntingin og okkar eilífa undanlátssemi.

Þriðji ungi höfundurinn sem hér verður nefndur er Sindri Freysson (hann er enn undir fertugu, Óttar er held ég varla þrítugur og Ragnar rétt kominn á fertugsaldur).  Sindri sendir frá sér seiðmagnaða sögulega skáldsögu, Dóttir mæðra minna, sem er af örlögum nokkurra ísfirskra kvenna á stríðsárunum. Mig skortir heimildir um það að hve miklu leyti saga Sindra er sannsöguleg en hún er fyrst og fremst mögnuð lýsing á fólki, barattu þess og örlögum. Hnausþykkur doðrantur og hverrar blaðsíðu virði.

(Eftir þennan lestur kunna einhverjir að spyrja hvort ég telji einfaldlega allar bækur góðar, en það er fráleitt svo og meirihluta þeirra bóka sem ég byrja á legg ég frá mér hálflesnar. En ég er bóksali og kýs hér að fara þá leið að blogga síður um bækur sem mér líkar afleitlega við)

 

 

Alltaf sama sagan og magnað byrjendaverk! (Bókablogg III)

Fölsk nóta heitir spennusaga eftir Ragnar Jónasson þýðanda og lögfræðing í Reykjavík. Byrjendaverk höfundar sem er aðeins 33 ára gamall en hefur reyndar fengist við þýðingar á Agöthu Christie frá árinu 1994,- byrjaði semsagt sem þýðandi 18 ára gamall og bókin ber það með sér að höfundur hefur gott vald á rituðu máli. Það sem samt einkennir Ragnar sem spennusagnahöfund eru tök hans á spennunni. Ég er sjálfur í þeim hópi að ég legg spennusögur oft frá mér hálfkláraðar og les ekkert sérstaklega mikið af þeim. Bók Ragnars er aftur á móti svo einstaklega spennandi að ég á bágt með að ímynda mér að nokkur láti hana frá sér ókláraða.

Þar með er ekki sagt að verkið sé gallalaust. Persónusköpun mætti vera dýpri og kynni okkar af innra lífi persónanna meiri. Engu að síður get ég tekið undir með Ármanni Jakobssyni sem segir um þessa bók að hér kveði við nýjan  tón í íslensku glæpasagnahljómsveitinni.

Ég hef gert mér að reglu að skrifa um tvær bækur í senn og ætla  að halda þeim sið þó ég geri mér fulla grein fyrir að afmælisbók Þórarins Eldjárns eigi fullan rétt á að sérstakri bloggfærslu. Á hinn bóginn þolir frægð Þórarins og færni það betur en margt að ekki sé gætt allrar háttvísi hér á síðunni. Smásagnasafn höfundar sem kom út fyrir nokkrum vikum ber heitið Alltaf sama sagan og öfugt við það sem ætla mætti af heitinu þá er Þórarinn ekki alltaf að segja okkur sömu söguna eða samsorta sögur.

En sögurnar eiga það allar sameiginlegt að vera ljúfar, hnyttnar og sumar eins og hálfvegis göldróttar. 

Ég gef ekki stjörnur en ef ég gerði það þá fengi Þórarinn að minnsta kosti einni stjörnu fleiri en Ragnar sem fengi alveg uppundir jafn margar stjörnur og Yrsa, ætti kannski að vera hálfri neðar en fengi þessa hálfu fyrir að þetta er byrjendaverk, já og svo af því að ég er nú að tala um Þórarinn en ekki Yrsu þá fengi Þórarinn allmargar stjörnur en ekki eins margar og á sínum bestu dögum eins og í löngu sögunum eða Disneyrímunum en það tengist að einhverju leyti þeirri sérvisku minni að lesa síður smásögur en lengri sögur og þannig ritdómari á nú eiginlega ekki skilið að fá margar stjörnur fyrir að skrifa ritdóma og hananú!

Aftur til Pompei og verðlaunabók af Bakkanum (Jólabókablogg III)

Það er gróska í unglingabókum og það er gott. Við Sunnlendingar að vonum svoldið montnir yfir að eiga verðlaunahöfundinn Guðmund Brynjólfsson á Eyrarbakka sem hlaut íslensku barnabókaverðlaunin fyrir "Þvílíka viku." Lipurlega skrifaður texti og sannfærandi fyrir óþekkt og þankagang nútíma unglinga. Hefði viljað lesa bók sem þessa meðan ég sjálfur átti unglinga og getað þá lagt betra mat á hversu vel höfundi tekst að komast inn í þankagang þessara undarlegu vera. En hafandi alið þá upp fjóra og ráma í margt sem ég les í bók Guðmundar held ég að hann sé vel að íslensku barnabókaverðlaununum kominn.

Annar verðlaunahöfundur sem hefur slegið í gegn síðustu tíu árin er svíinn Kim M. Kimselius sem sendi árið 1997 frá sér bókina Tillbakka till Pompeji. Elín Guðmundsdóttir þýðandi hjá Urði hefur nú snarað þessari fyrstu bók Kimseliusar og þess má geta að saman heimsækja þær, höfundur og þýðandi, Sunnlenska bókakaffið á miðvikudaginn kemur og verða um hádegisbil við upplestur og áritanir bóka.