Hvað sárnaði Helgu Kress?

Ein besta bók þessara jóla er bók Böðvars Guðmundssonar Enn er morgunn. Þarf engan að undra sem las vesturfarabækur sama höfundar. Bók þessi þolir fyllilega samjöfnuð við þær þó ég haldi ekki að hún standi þeim framar. Hér er sögð mikil örlagasaga af þýskum og íslenskum fjölskyldum, nasismanum, stríðinu, ástinni og missinum. Allt skrifað af snilld sem fáir eiga á fórum sínum.

Svo hefur bókin hlotið óvænta auglýsingu þegar fyrrverandi eiginkona skáldsins, Helga Kress, kaus að draga fram að hér væri stuðst við líf og sorgir foreldra hennar, Brunos Kress og Kristínar Önnu Kress húsmæðrakennara sem var systir Gunnars Thoroddsen forsætisráðherra.

Í gær var ég að af því í bóksalastarfi mínu í gærdag að ég hefði lesið þessa bók og gæti mælt með henni fyrir alla sanna bókaorma. Þá spyr nærstaddur þessarar spurningar,hvað var það sem Helgu Kress sárnaði svona í bókinni?

Nú þekki ég ekki Helgu þessa, ekki einu sinni hitt hana svo ég viti og er rétt málkunnugur Böðvari. En engu að síður er spurningin í alla staði áhugaverð og algerlega opinber eftir að Helga gerði opinskátt að hún væri ósátt við bókina. Og þetta er ekkert einfalt því öll hin meintu ættmenni Helgu í bókinni eru áhugaverðar, heillandi og þar í leynist enginn skúrkur.

Einfaldasta skýringin er að Helga sé ósátt við lýsinguna á sjálfri sér en Helga heitir hér Eva og er einstaklega heillandi eldri valkyrja í nútímanum sem skilgreinir alla kalla sem hún og aðrar kvenpersónur ættarinnar hafa bæði gifst og skilið við með einu orði, - "drullusokkur".

Móðir Evu er líka sérstaklega heillandi persóna, brothætt en samt stór í gerð sinni. En mig grunar að það hvernig höfundur endar sögu þeirrar konu hafi verið afkomendum hennar ákveðin vonbrigði. Það að húsmæðrakennarinn brotni endanlega undan þunga örlaganna er líka allt annað en átti við í skráðu lífshlaupi Kristínar Önnu Kress sem lést á sjúkrahúsi í Reykjavík komin á níræðisaldur.

En kannski er ég bara á villigötum og kannski sárnaði Helgu Kress bara að enn í höndum manns sem hún hafði löngu skilið við og allt er það skiljandlegt.

Hvað um það, þá á rithöfundurinn Böðvar allar þakkir skildar frá okkur hinum fyrir frábæra bók um mikla hamingju og enn meiri harm.